Do kompetencji organu wykonawczego gminy (wójta, burmistrza, prezydenta miasta) należy określenie organizacji i zasad funkcjonowania urzędu gminy. Zgodnie z art. 33 ust. 2 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, zasady te określa regulamin organizacyjny, który nadawany jest przez burmistrza w drodze zarządzenia. Regulamin ten precyzuje m.in. podział urzędu na wewnętrzne komórki organizacyjne, ich obsadę etatową, zakres kompetencji czy normy współdziałania poszczególnych komórek. Ustawa w żaden sposób nie precyzuje swobody burmistrza w kształtowaniu wewnętrznej organizacji urzędu miasta. Pamiętać przy tym należy, że urząd miasta stanowi aparat pomocniczy organów gminy, przede wszystkim samego burmistrza. To burmistrz, na podstawie art. 33 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym, z mocy prawa jest kierownikiem urzędu. Skoro burmistrz może nadać regulamin organizacyjny, to oczywiście może go również zmienić lub uchylić.
Właśnie w regulaminie burmistrz określa, w jaki sposób będzie zorganizowana obsługa rady i gdzie w strukturze organizacyjnej urzędu umiejscowiona będzie zajmująca się tym jednostka.
W różnych urzędach stosowane są różne rozwiązania - niekiedy sprawy te przynależą do kompetencji samodzielnego pracownika, biura rady, czasem zajmują się tym wyznaczeni pracownicy wydziału organizacyjnego. W praktyce zależy to zwykle od liczby radnych, wielkości urzędu itd. Prawo natomiast w żadnym miejscu nie określa dokładnie, czy sprawami tymi zajmować ma się wyodrębniona komórka i np. jakie mają być jej standardy lokalowe.
Radni, poza procedurą wniosku do burmistrza, w praktyce nie mają też prawnych możliwości bezpośredniego wpływu na jego decyzję w tej sprawie. Jest to pewna zmiana, ponieważ w obowiązującym do 26 października 2002 r. tekście ustawy o samorządzie gminnym regulamin organizacyjny był uchwalany przez radę (która w ten sposób miała bezpośredni wpływ na rozwiązania organizacyjne przyjęte w urzędzie). Obecnie regulamin wprowadzany zarządzeniem burmistrza nie ma waloru prawa miejscowego i w związku z tym nie istnieje obowiązek jego publikacji w dzienniku urzędowym województwa (wyrok NSA z 15 kwietnia 2003 r., sygn. akt II SA/Łd 324/03). W konsekwencji, skoro regulamin organizacyjny nie jest aktem prawa miejscowego ani nie ma cech zarządzenia burmistrza ustanawiającego przepisy porządkowe, to nie podlega w trybie art. 90 cytowanej ustawy przedłożeniu do organu nadzoru, jakim jest wojewoda.
W kwestii zmiany zakresu czynności pracownika, który wcześniej zajmował się obsługą radnych, to w świetle art. 100 par. 1 Kodeksu pracy, w związku z art. 22 par. 1 k.p., pracodawca w okresie trwania stosunku pracy może jednostronnie ustalić zakres czynności pracownika. Taka jednostronna zmiana zakresu czynności pracownika nie będzie stanowić zmiany treści umowy o pracę, jeżeli nowe obowiązki mieszczą się w granicach zakreślonych rodzajem pracy ustalonym w umowie (zajmowanym stanowiskiem). W takim przypadku nie powstaje konieczność wprowadzenia nowego zakresu czynności w drodze wypowiedzenia zmieniającego. Pamiętać należy, że do uprawnień burmistrza jako kierownika urzędu miasta należy wykonywanie czynności w sprawach z zakresu prawa pracy wobec pracowników urzędu miasta, zgodnie z art. 4 pkt 4 ustawy o pracownikach samorządowych. Zatem burmistrz będzie mógł zmienić zakres czynności pracownika zatrudnionego w urzędzie miasta.
Kazimierz Pawlik
PODSTAWA PRAWNA:
l Ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 z późn. zm.)
l Ustawa z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1593 z późn. zm.)
l Ustawa z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94 z późn. zm.)